Tư bản giả (fititious capital) không phải là Tư bản thật (tư bản nằm trong sản xuất và lưu thông)!
1. Khái niệm
Tư bản giả là: tư bản tồn tại dưới hình thức chứng khoán có giá, tức là các hình thái chứng chỉ của giá trị, phản ánh quyền lợi của người sở hữu đối với người phát hành, nó mang lại thu nhập cho người sở hữu chứng khoán đó.
Có thể nói Tư bản giả là bản sao của tư bản thật. Trong khi tư bản trong sản xuất bị tiêu dùng đi thì những bản sao của nó vẫn có thể được giao dịch trên thị trường chứng khoán.
Tư bản giả bao gồm hai loại chủ yếu: cổ phiếu do công ty cổ phần phát hành và trái phiếu do công ty hoặc do ngân hàng hay nhà nước phát hành.
2. Đặc điểm
Tư bản giả có các đặc điểm sau:
– Có thể mang lại thu nhập cho người sở hữu nó.
– Có thể mua bán được.
– Bản thân tư bản giả không có giá trị. Sự vận động của nó hoàn toàn tách rời với sự vận động của tư bản thật. Nó có thể tăng hay giảm mà không cần có sự thay đổi tương đương của tư bản thật.
Giá cả của Tư bản giả:
– Về nội dung: Tư bản giả chỉ là chứng khoán, không kết tinh hao phí lao động xã hội thật, nên giá cả không phụ thuộc vào giá trị. Giá cả phụ thuộc vào lợi ích kinh tế có được do sở hữu Tư bản giả, khi so sánh với lợi tức cho vay, gửi tiền ngân hàng.
– Về hình thức: Sự vận động của Tư bản giả tách rời khỏi Tư bản thật, do tác động của quy luật Cung – Cầu, giao dịch trên thị trường chứng khoán.
– Về cơ sở định lượng: Cổ tức của cổ phiếu hoặc lợi tức của trái phiếu, quyền kiểm soát nhà phát hành, kỳ vọng chênh lệch giá mua bán.
