Kĩ năng kết nối với những người khác bằng sử dụng giao tiếp không lời.
Khái niệm giao tiếp phi ngôn ngữ và ngôn ngữ cơ thể.
Giao tiếp tốt là nền tảng của bất kì mối quan hệ thành công, có thể là cá nhân hoặc nghề nghiệp. Điều quan trọng là phải nhận ra phương tiện phi ngôn ngữ trong giao tiếp không lời như nét mặt, cử chỉ, ánh mắt, tư thế và ngữ điệu, cường độ, tốc độ…của giọng nói. Khả năng hiểu và sử dụng phương tiện phi ngôn ngữ, hoặc ngôn ngữ cơ thể là một công cụ mạnh mẽ có thể giúp chúng ta kết nối với những người khác, thể hiện những gì chúng ta thực sự có ý nghĩa và xây dựng mối quan hệ tốt hơn với mọi người.
Khi chúng ta tương tác với những người khác, chúng ta liên tục đưa ra và nhận được những tín hiệu không lời. Tất cả các hành vi, cử chỉ phi ngôn ngữ của chúng ta, cách mà chúng ta làm, cách chúng ta ngồi….điều đó chúng ta làm nhanh như thế nào, làm thế nào chúng ta tiếp cận gần, ánh mắt gửi đi thông điệp nào đó…Các thông điệp này không dừng lại khi một trong hai người đối thoại ngừng nói. Ngay cả khi chúng ta im lặng, chúng ta vẫn giao tiếp không lời..
Thông thường, lời nói đi ra khỏi miệng của chúng ta và những gì chúng ta giao tiếp thông qua ngôn ngữ cơ thể là hai điều hoàn toàn khác nhau. Khi đối mặt với những tín hiệu lẫn lộn giữa thông điệp bằng lời nói và không lời, trong nhiều trường hợp, chúng ta sẽ lựa chọn không lời vì nó tự nhiên và đáng tin cậy hơn.
Tại sao giao tiếp không lời lại cần quan tâm?
Cách chúng ta lắng nghe, nhìn, di chuyển và phản ứng với người khác, cách chúng ta quan tâm, cách chúng ta lắng nghe như thế nào giữ vai trò quan trọng đối với quá trình giao tiếp. Khi các tín hiệu phi ngôn ngữ của chúng ta phù hợp với từ chúng ta đang nói, nó sẽ làm tăng sự tin tưởng, rõ ràng và tạo dựng mối quan hệ tốt hơn. Khi các tín hiệu này không tốt, nó tạo ra sự căng thẳng, mất lòng tin và sự nhầm lẫn.
Nếu chúng ta muốn trở thành người giao tiếp tốt hơn, điều quan trọng là chúng ta phải trở nên nhạy cảm hơn không chỉ đối với ngôn ngữ cơ thể và các dấu hiệu phi ngôn ngữ của người khác mà còn riêng của bản thân.
Tín hiệu giao tiếp phi ngôn ngữ có thể đóng năm vai trò:
- Lặp lại: tín hiệu này có thể lặp lại để khẳng định các thông điệp bằng lời;
- Tạo mâu thuẫn: tín hiệu có thể mâu thuẫn với thông điệp mà cá nhân đang có gắng truyền đạt.
- Thay thế: tín hiệu có thể thay thế cho một thông điệp bằng lời.
- Bổ sung: tín hiệu có thể thêm vào cho một thông điệp bằng lời nói. Ví dụ, để tăng tính hiệu quả của lời khen đối với nhân viên, ông chủ có thể vỗ nhẹ vai, lưng của nhân viên khi nói.
- Nhấn mạnh: tín hiệu có thể đánh dấu hay nhấn mạnh những thông điệp bằng lời nói.
Các loại truyền thông không lời.
- Nét mặt.
Khuôn mặt con người có ý nghĩa vô cùng to lớn, nó thể hiện vô số những cảm xúc mà không cần nói một lời nói nào. Không giống với một số hình thức giao tiếp phi ngôn ngữ, nét mặt mang tính phổ quát. Sự thể hiện nét mặt vui, buồn, tức giận, ngạc nhiên, sợ hãi, ghê tởm là như nhau ở mọi nền văn hóa.
- Chuyển động cơ thể và tư thế.
Cách chúng ta di chuyển và vận hành cơ thể cũng truyền đi rất nhiều thông tin.
Đây là loại giao tiếp phi ngôn ngữ bao gồm các tư thế, sự chắc chắn, thế đứng…
- Cử chỉ.
Cử chỉ tạo nên cuộc sống sinh động hàng ngày của chúng ta. Chúng ta sử dụng các cử chỉ tay như vẫy, chỉ, ra hiệu, các sử dụng khác của bàn tay khi chúng ta tranh luận, nói chuyện – những cử chỉ này thường thể hiện mà không cần suy nghĩ. Tuy nhiên, ý nghĩa của những cử chỉ có thể rất khác nhau giữa các nền văn hóa và khu vực. Vì vậy điều quan trọng là phải cẩn thận để tránh hiểu lầm.
- Mắt.
Ánh mắt là một loại đặc biệt quan trọng của giao tiếp phi ngôn ngữ. Cách chúng ta nhìn vào một người nào đó có thể truyền tải nhiều thứ bao gồm cả tình cảm, thái độ thù địch hoặc thu hút đối tượng…Ánh mắt cũng rất quan trọng trong việc duy trì và phát triển các cuộc sinh viên chuyện và đo phản ứng của người khác.
- Xúc giác.
Chúng ta giao tiếp rất nhiều thông qua xúc giác. Hãy suy nghĩ về những thông điệp được đưa ra sau đây: một cái bắt tay, một cái để tay rụt rè trên vai, một cái ôm ấm áp, một cái vỗ về vào lưng, một cái xoa đầu hoặc một cái nắm chặt tay của bạn. Xúc giác là cơ quan truyền cảm xúc đầu tiên của người lớn với trẻ em và đây là môi trường quyết định trẻ có trở thành người.
- Không gian
Tất cả chúng ta có nhu cầu về không gian vật lí, mặc dù nhu cầu đó khác nhau tùy theo văn hóa, ngữ cảnh, và sự gần gũi của mối quan hệ. Chúng ta có thể sử dụng không gian vật lí để giao tiếp nhiều thông điệp không lời khác nhau, bao gồm cả tín hiệu của sự thân mật và tình cảm, gây hấn hay sự thống trị.
- Giọng nói.
Nó không phải là những gì chúng ta nói, mà là cách chúng ta nói. Khi chúng ta nói, người nghe “đọc” giọng nói của chúng ta bên cạnh việc nghe những gì chúng ta nói. Những điều họ chú ý đến bao gồm thời gian và tốc độ, âm lượng, ngữ điệu và sự nhấn nhá, âm thanh đế thêm (ahh, uh-huh). Căn cứ vào tính chất của giọng nói có thể chỉ ra đó là sự mỉa mai, giận dữ, tình cảm thân mật hay sự tự tin…
Nâng cao hiệu quả giao tiếp không lời.
Giao tiếp không lời không thể giả tạo.
Chúng ta có thể được khuyên nên ngồi ở tư thế như thế nào, các ngón tay cần đan ra sao hoặc nên bắt tay lỏng chặt như thế nào để thể hiện sự tự tin hoặc tính chủ động của mình. Song trên thực tế, kĩ xảo này sẽ không giúp được là bao nếu chúng ta không có sự tự tin thực sự. Bởi lẽ nếu không có sự tự tin thực sự chúng ta không thể kiểm soát được tất cả các tín hiệu mà chúng ta đang liên tục truyền đi những gì chúng ta đang thực sự suy nghĩ và cảm nhận. Khi chúng ta càng cố gắng thì càng lộ rõ các tín hiệu vụng về ấy.
Để cải thiện giao tiếp phi ngôn ngữ, học cách kiểm soát căng thẳng.
Học cách làm thế nào để quản lí căng thẳng trong thời điểm bức xúc là một trong những điều quan trọng nhất mà chúng ta có thể cải thiện giao tiếp phi ngôn ngữ của bản thân. Khi chúng ta đang căng thẳng, chúng ta sẽ nhận định sai về người khác, gửi tín hiệu phi ngôn ngữ khó hiểu hoặc chệch hướng và run vào tình trạng run rẩy. Hơn nữa cảm xúc có tính lan truyền. Chúng ta đang khó chịu, rất có thể chúng ta sẽ kích hoạt người khác để họ cũng bị căng thẳng, làm cho tình hình tồi tệ hơn. Nếu chúng ta đang cảm thấy bị căng thẳng cao độ, tốt nhất là dành thời gian trấn tĩnh. Mất một chút thời gian để bình tĩnh lại trước khi chúng ta tiếp tục cuộc sinh viên chuyện, một khi chúng ta đã lấy lại trạng thái cân bằng cảm xúc, chúng ta sẽ đối phó một cách tích cực hơn với tình huống.
Nhận thức cảm xúc để tăng hiệu quả giao tiếp không lời.
Để gửi tín hiệu phi ngôn ngữ chính xác, chúng ta cần nhận thức được cảm xúc của chúng ta và làm thế nào nó ảnh hướng đến chúng ta. Chúng ta cũng cần nhận ra những cảm xúc của người khác và cảm xúc thật đằng sau các tín hiệu họ đang gửi.
Nhận thức cảm xúc cho phép chúng ta:
- Hiểu chính xác người khác, bao gồm cả những cảm xúc mà họ đang cảm nhận và những thông điệp không nói
- Tạo niềm tin trong các mối quan hệ bằng cách gửi tín hiệu phi ngôn ngữ phù hợp với lời nói của bạn.
- Đáp ứng như thế nào để người khác biết rằng bạn hiểu và đang quan tâm tới họ.
- Biết được mối quan hệ có thỏa mãn nhu cầu tình cảm của bạn hay không, để cho bạn lựa chọn hoặc phải điều chỉnh mối quan hệ hoặc phát triển tiếp.
Lời khuyên cho việc đọc ngôn ngữ cơ thể và giao tiếp không lời.
Một khi chúng ta đã phát triển khả năng quản lí căng thẳng và nhận ra cảm xúc, kết quả là chúng ta sẽ đọc các tín hiệu phi ngôn ngữ của người khác tốt hơn.
- Chú ý đến mâu thuẫn. Giao tiếp không lời là để củng cố những gì đang được nói. Hãy xem người nói có nói một đằng và ngôn ngữ cơ thể nói một nẻo không?
- Nhìn vào các tín hiệu truyền thông không lời như một chỉnh thể. Đừng chú ý quá nhiều vào một cử chỉ hoặc gợi ý không lời, nên xem xét tất cả các tín hiệu phi ngôn ngữ chúng ta đang cảm nhận được, từ ánh mắt đến giọng nói và ngôn ngữ cơ thể. Tóm lại là: tín hiệu không lời của họ phù hợp hoặc không phù hợp với những gì lời nói của họ đang nói ra không?
- Hãy rin vào bản năng của chúng ta. Đừng bỏ qua trực giác của chúng Nếu chúng ta có cảm giác rằng ai đó đang không trung thực hoặc một cái gì đó đang được nói quá lên, chúng ta có thể chọn sự không phù hợp giữa tín hiệu bằng lời và không lời.
Đánh giá tín hiệu không lời: