Arcturus là sao gì? Tìm hiểu về ngôi sao sáng nhất phương bắc này.
Từ vĩ độ trung bình trở lên vào buổi tối mùa xuân, có thể tìm thấy chòm sao Bắc Đẩu, Boötes và Xử Nữ trên bầu trời từ phía đông bắc đến đông nam. Đi theo các mũi tên màu đỏ từ tay cầm của Dipper đến cung Arcturus và hình cánh diều của Boötes, sau đó tiếp tục tăng tốc đến Spica trong Virgo. (Hình ảnh: Starry Night )
Arcturus là một ngôi sao khổng lồ màu đỏ ở Bắc bán cầu của bầu trời Trái đất và là ngôi sao sáng nhất trong chòm sao Boötes (Mục phu). Arcturus cũng nằm trong số những ngôi sao sáng nhất có thể nhìn thấy từ Trái đất. Các nhà thiên văn học cho biết Arcturus sẽ trở thành một ngôi sao lùn trắng vào cuối vòng đời của nó.
Ánh sáng của Arcturus sáng đến nỗi ngôi sao đã được sử dụng để giúp khai mạc Hội chợ Thế giới Chicago vào năm 1933.
Vị trí của Arcturus
Cách dễ nhất để phát hiện Arcturus là đi theo đường cong của “tay cầm” của chòm sao Đại Hùng (Ursa Major). Một cách đơn giản để nhớ cách tìm ra ngôi sao là nhớ lại câu nói nổi tiếng “Đi theo đường vòng cung đến Arcturus và sau đó tăng tốc đến Spica.” Phần sau của cụm từ đó đề cập đến ngôi sao sáng Spica, thực chất là một ngôi sao đôi.
Vị trí của Arcturus là:
- Thăng thiên bên phải: 14 giờ, 15 phút, 39,7 giây
- Độ nghiêng: +19 độ, 10 phút, 57 giây
Hiểu biết hiện đại về Arcturus
Ngày nay, các nhà thiên văn học biết rằng Arcturus có rất nhiều sức mạnh mặc dù chỉ có khối lượng gấp rưỡi mặt trời. Theo Jim Kaler, giáo sư danh dự tại Đại học Illinois ở Urbana-Champaign , bằng mắt thường, Arcturus có vẻ tỏa sáng gấp 113 lần so với mặt trời.
Tuy nhiên, Arcturus có nhiệt độ thấp hơn mặt trời, có nghĩa là rất nhiều năng lượng của ngôi sao khổng lồ đỏ được tỏa ra dưới dạng nhiệt. Khi điều này được tính đến, Arcturus thực sự tỏa ra nhiệt lượng gấp 215 lần so với mặt trời của Trái đất. Arcturus có độ lớn biểu kiến là -0,04 và độ lớn tuyệt đối là 0,2. (Ngôi sao càng sáng, độ biểu kiến và độ lớn tuyệt đối của nó càng thấp .) Ngôi sao đang ở giai đoạn sau của vòng đời. Được coi là sao khổng lồ đỏ, Arcturus đã ngừng nung chảy hydro trong lõi của nó, giống như mặt trời, và các nhà thiên văn học tin rằng nó đang bắt đầu hợp nhất các nguyên tố nặng hơn như carbon.
Kaler viết: “Những ngôi sao như vậy dự kiến sẽ không có hoạt động từ tính như mặt trời, nhưng phát xạ tia X rất yếu cho thấy Arcturus hoạt động từ tính và có một ‘vầng hào quang bị chôn vùi’ khó quan sát” vỏ sáng của một ngôi sao có thể dễ dàng nhìn thấy nhất khi vật thể chính của ngôi sao bị che khuất.
Một khi Arcturus cạn kiệt nguồn cung cấp heli, các lớp bên ngoài của nó có thể sẽ bị chảy máu, để lại tàn tích sao lùn trắng .
Arcturus trong tiểu thuyết
Không có hành tinh nào được tìm thấy xung quanh ngôi sao này, mặc dù khoa học viễn tưởng đã khám phá chủ đề đó. Một ví dụ đầu tiên là cuốn sách “Chuyến du hành đến Arcturus” của David Lindsay (Methuen & Co. Ltd., 1920). Nhân vật chính của cuốn sách du hành đến Tormance, một hành tinh hư cấu quay quanh Arcturus.
Arcturus – ngôi sao hoặc hành tinh hư cấu có cùng tên – cũng đã xuất hiện trong nhiều loạt phim khoa học viễn tưởng khác, bao gồm bộ sách “Foundation” của Isaac Asimov, loạt phim truyền hình “Doctor Who” và “Star Trek” và phim ” Người ngoài hành tinh. ” Trong vũ trụ “The Hitchhiker’s Guide to the Galaxy”, có một câu nổi tiếng, “Cơ thể di chuyển nhanh nhưng linh hồn di chuyển với tốc độ của một megacamel Arcturan.”
Nguồn tham khảo:
