Theo quan niệm thông thường thì nguyên tắc là những yêu cầu mang tính chất bắt buộc được chuẩn hóa hay được khái quát hóa và buộc con người phải tuân thủ hay “chấp hành” một cách rất rõ ràng, cụ thể.
Theo từ điển Tiếng Việt, nguyên tắc là điều cơ bản định ra, nhất thiết phải tuân theo trong một loạt việc làm.
Nguyên tắc được dùng gần với quy tắc, nguyên lý, quy định chung (không đi vào chi tiết) có tác dụng định hướng, chỉ dẫn con người hành động, hoạt động với đối tượng hoặc đề nào đó.
Hiểu một cách khái quát thì nguyên tắc là những điều luật cơ bản được con người đặt ra và cần phải tuân theo trong toàn bộ quá trình con người thực hiện một dạng hoạt động nào đó. Những điều luật này được xem như những quan điểm cơ bản có vai trò định hướng và chỉ đạo mọi hành vi và hoạt động của con người trong hàng loạt các việc làm mà con người cần thực hiện xoay quanh lĩnh vực đó nhằm đem lại một kết quả tối ưu.
Ví dụ: nguyên tắc quản lý, nguyên tắc giao tiếp, nguyên tắc 5k, nguyên tắc về cách viết chữ hán,…
