Phương pháp quan sát là gì?
Phương pháp quan sát là gì ?
Quan sát là phương pháp thu thập thông tin của nghiên cứu xã hội học thực nghiệm thông qua các tri giác trực tiếp để thu nhận các thông tin từ thực tế xã hội nhằm đáp ứng mục tiêu nghiên cứu của đề tài.
Kỹ thuật quan sát
– Phải chuẩn bị một kế hoạch chu đáo trước khi quan sát. Bao gồm:
+ Xác định rõ mục tiêu quan sát;
+ Phải xác định đối tượng quan sát;
+ Xác định thời điểm quan sát;
+ Các thức tiếp cận để quan sát;
+ Xác định thời gian quan sát;
+ Hình thức ghi lại thông tin quan sát;
+ Tổ chức quan sát.
– Lựa chọn các loại quan sát: tùy theo vấn đề nghiên cứu và đối tượng nghiên cứu mà lựa chọn hình thức quan sát cho phù hợp.
+ Theo mức độ chuẩn bị:
- Quan sát có chuẩn bị;
- Quan sát không chuẩn bị.
+ Theo sự tham gia (theo vị trí) của người quan sát:
- Quan sát có tham dự (quan sát thâm nhập);
- Quan sát không tham dự (quan sát không thâm nhập).
+ Theo mức độ công khai của người đi quan sát:
- Quan sát công khai;
- Quan sát không công
+ Căn cứ vào số lần quan sát:
- Quan sát một lần;
- Quan sát nhiều lần.
Ưu và nhược điểm của phương pháp quan sát:
Điểm mạnh nhất của phương pháp quan sát là đạt được ấn tượng trực tiếp và sự thể hiện của cá nhân được quan sát, trên cơ sở ấn tượng mà điều tra viên ghi chép lại thông
Hạn chế: Chỉ sử dụng cho các nghiên cứu với đối tượng chỉ xảy ra trong hiện tại. Tính bao trùm của quan sát bị hạn chế, bởi vì người quan sát không thể quan sát mẫu lớn được. Đôi khi bị ảnh hưởng tính chủ quan của người quan sát.
Do ưu và nhược điểm của phương pháp quan sát mà phương pháp này thường sử dụng cho nghiên cứu đại diện, nghiên cứu thử, hay nghiên cứu để làm chính xác các mô hình lý thuyết, kiểm tra, đánh giá kết quả nghiên cứu.
