Trình bày được khái niệm, phân loại được vật liệu chính và vật liệu phụ trong may mặc.– Lựa chọn, bảo quản vật liệu may phù hợp với yêu cầu công nghệ.
Vật liệu chính
1. Khái niệm
Là vật liệu chính chủ yếu để tạo nên sản phẩm may, vật liệu chính chiếm số lượng lớn khoảng 80 – 90% trên toàn bộ diện tích của sản phẩm bao gồm (vải dệt thoi, vải dệt kim, vải không dệt, da… )
2. Vải chính
Vải chính: là vải cấu thành nên sản phẩm và chiếm khoảng từ 80% diện tích của sản phẩm
3. Vải lót
Vải lót: là vải cấu thành nên sản phẩm và nằm ở mặt trong của sản phẩm
4. Vải phối
Vải phối: chỉ mang tính chất trang trí, làm cho sản phẩm thêm sinh động và tạo kiểu cách. Thông thường vải phối thường có mầu khác với vải chính để làm nổi bật sản phẩm.
Vật liệu phụ.
1. Vật liệu dựng
Vật liệu dựng gồm hai loại chính: dựng dính và dựng không dính.
Dựng dính
Dựng dính còn được gọi là mex được tạo thành từ hai bộ phận: bộ phận đế và nhựa dính. Mặt đế của mex được phủ lớp nhựa dính. Khi là ép, sức nóng làm cho lớp nhựa này chảy ra và dính vào mặt trái của vải may. Tuỳ thuộc vào loại đế mà ta có mex vải hay mex giấy từ mỏng đến dày.
Mex vải
Nguyên liệu dùng làm vải đế thường là coton (vải bông) hoặc vixco.
Vải đế có thể là vải dệt thoi hay vải dệt kim có khối lượng vào khoảng 50- 150g/m2. Nếu vải đế là vải dệt kim thường dùng để gia cố những sản phẩm có độ bai giãn lớn như vải thun, vải nhung…
Mex vải khi giặt thường có độ co dọc từ 1,5-2,5%, co ngang từ 1-2%.
Mex giấy
Vải đế của mex giấy là loại vải không dệt. Mex giấy thường được sử dụng để làm tăng thêm độ cứng cho những sản phẩm cần có độ cứng vừa phải (nẹp áo, nẹp cổ, nắp túi…). Nhiệt độ ủi ép của mex giấy khoảng từ 120-1600C, thời gian ép từ 8-10 giây, áp lực từ 2,5-3kg lực/ cm2
Một số loại mex giấy thường dùng: mex Trung Quốc, mex Nhật,…..
+ Mex Trung Quốc loại nhiệt độ là ép khoảng 170 – 1800 C, thời gian ép 10 giây, áp lực là 3kg/cm2
+ Mex Nhật loại nhiệt độ là ép khoảng 160 – 1700 C, thời gian ép 8 giây, áp lực là 3kg/cm2
Dựng không dính.
Dựng không dính gồm vải dựng, xốp, tấm bông….
Vải dựng
Dựng canh tóc: được tạo thành nhờ đan ghép những sợi tóc với sợi dọc và sợi ngang để tạo thành vải dựng. Dựng canh tóc chủ yếu dùng để tạo dáng cho complê. Dựng canh tóc ít được sử dụng trong may công nghiệp vì phải may lược vào sản phẩm trước khi may hoàn chỉnh.
Dựng cotton (vải tẩm hóa chất): được tạo thành nhờ tẩm vào vải một loại hoá chất để làm cứng vải. Dựng cotton có nhược điểm là quá cứng, vì thế loại dựng này chỉ thích hợp để tạo độ cứng cho lưng quần, măng séc….
Xốp dựng
Dùng để tạo dáng bề mặt phẳng và êm cho các sản phẩm may. Vật liệu này thường thích hợp với các loại áo jacket, áo 3 lớp… ngoài chức năng tạo dáng còn tăng khả năng giữ nhiệt khi mặc.
Đệm bông
Được tạo thành từ những màn xơ, đệm xơ kết dính với nhau, dùng để tạo dáng bề mặt phẳng, êm và tăng khả năng giữ nhiệt. Đệm bông mỏng thường dùng để may lót đáp dây kéo, đầu đai, cổ áo. Đệm bông dày thường dùng để may đệm thân áo, tay áo jacket…
2. Vật liệu cài
Gồm cúc, khóa kéo, móc, nhám dính, khóa nịt… dùng cài liên kết các chi tiết của sản phẩm lại với nhau và khi cần có thể tháo rời.
Cúc
Cúc có nhiều loại được làm từ nhiều chất liệu khác nhau với hình dáng, kích cỡ rất đa dạng. Căn cứ vào đường kính và nguyên liệu làm cúc mà có các loại cúc: cúc nhựa, gỗ, kim loại, xương…Trong mỗi loại này lại chia nhỏ thành các loại cúc như: cúc hai lỗ, cúc bốn lỗ,….
Cúc phải đạt được những yêu cầu về chất lượng như: Bền cơ học, chịu được trong nước đun sôi. Khi để rơi từ độ cao 1,5m nút không bị hỏng. Khi đun sôi trong dung dịch xà phòng không bị thay đổi hình dạng, màu sắc, không bị nứt….
Khóa kéo
Khóa có nhiều loại, căn cứ vào vật liệu làm khóa mà có các loại khóa chính sau: khóa kéo bằng nhựa, khóa kéo bằng nilon và khóa kéo bằng kim loại. Mỗi loại lại có cấu tạo và độ dài ngắn khác nhau. Tùy theo mục đích sử dụng, chất liệu vải của từng loại sản phẩm người ta sẽ chọn kích thước, loại dây kéo cho phù hợp. Còn màu sắc phải phù hợp với màu của vải.
khóa phải đạt được những yêu cầu về chất lượng như: Chi tiết kim loại phải nhẵn, bóng, không tì vết và không gỉ (đối với dây kéo kim loại). Răng hai bên khớp chặt không chuyển dịch, đầu khóa phải đẩy dễ dàng và khớp chặt ở mọi chỗ, băng vải phải bền.
Nhám dính
Được làm bằng chất dẻo, có 2 băng úp vào nhau, một băng có lớp móc câu làm bằng sợi cước, băng còn lại là lớp nhung vòng mềm. Khi ghép hai băng lại, lớp móc câu móc vào lớp nhung và giữ chặt hai băng với nhau.
Móc
Được làm bằng chất dẻo, thép hoặc hợp kim đồng kẽm có sơn mạ để chống gỉ. Tùy theo yêu cầu sử dụng và kiểu dáng của từng sản phẩm người ta sẽ chọn kiểu móc cho phù hợp. Móc phải có độ bền cơ học, bề mặt nhẵn, không sắc cạnh
Dây thun
Là loại vật liệu may có lõi là cao su, được bọc ngoài bằng sợi PA có tính đán hồi cao. Chun thường được may vào gấu tay, lưng quần, lưng váy để giúp cho quá trình sử dụng được dễ dàng.
3. Vật liệu trang trí trên sản phẩm
Gồm ren, vải viền… dùng trang trí lên sản phẩm nhằm tăng vẻ mỹ thuật của sản phẩm.
4. Vật liệu đóng gói
Gồm bao bì, bìa lưng, khoanh cổ, kẹp nhựa, kim gút .
Bao bì: dùng để đựng sản phẩm, kích thước, kiểu dáng phụ thuộc theo mẫu mã sản phẩm.
Khoanh cổ: làm bằng giấy cứng, nhựa cứng. Kích thước tùy theo dạng cỡ vóc, dùng để lót sau cổ làm cho cổ áo không bị gãy, đứng hai đầu cổ.
Bìa lưng: làm bằng giấy cứng lót bên trong khi đóng gói làm cho sản phẩm được thẳng không xô lệch
Kẹp nhựa, kim gút: dùng để giữ cố định các chi tiết của sản phẩm khi gấp xếp.
