Người ta nói rằng, để có thể áp đảo ở tuyến giữa hãy dùng 3-6-1 hoặc 4-5-1. Tuy nhiên, họ đã quên mất sơ đồ chiến thuật 3-5-2 cũng làm được điều tương tự, thậm chí còn tốt hơn. Vậy 3-5-2 được triển khai như thế nào, có những điểm yếu lẫn điểm mạnh gì, hãy cùng tìm hiểu cùng chúng tôi qua bài viết bên dưới nhé.
1. Sơ đồ chiến thuật 3-5-2 là gì?
Sơ đồ chiến thuật 3-5-2 tạo ra một tuyến giữa vô cùng dày đặc
Sơ đồ 3-5-2 là một dạng đội hình khá phổ biến trong bóng đá sân 11. Nó sử dụng 3 tuyến chính, tuyến đầu 3 hậu vệ bao gồm 1 trung vệ và 2 hậu vệ cánh trái và phải. Tuyến giữa gồm có 5 tiền vệ, bao gồm 3 tiền vệ trung tâm và 2 tiền vệ cánh. Trên cùng có 3 tiền đạo, bao gồm 2 tiền đạo cánh và 1 tiền đạo trung phong.
Vì chỉ dùng duy nhất 3 hậu vệ nên áp lực của tuyến phòng thủ là khá lớn. Tuy nhiên trong một số tình huống cụ thể có thể xếp 2 tiền vệ cánh lui về thành đội hình 5-3-2 hoặc chỉ lui 1 tiền vệ về để trở thành 4-4-2 nếu cảm thấy nguy hiểm.
Tùy theo sở thích của huấn luyện viên, 3 tiền vệ trung tâm có thể xếp theo nhiều cách khác nhau. Trong đó, phổ biến nhất vẫn là dùng 2 tiền vệ phòng ngự trung tâm và một tiền vệ tấn công trung tâm. Ngoài ra, cũng có thể chia thành 1 tiền vệ trung tâm và 2 bên cánh có 4 tiền vệ, bao gồm 2 tiền vệ ảo.
Đặc điểm đáng chú ý của 3-5-2 còn là cách phối hợp tấn công ở phía tuyến trên,. Các tiền đạo có thể chơi như 2 số 9 truyền thống (tức ở cạnh nhau) hoặc với một sẽ số lùi sâu hơn như vai trò số 10 kiểu cũ. Hiện nay, trong dạng sơ đồ này các tiền đạo thường có xu hướng chơi tự do và không quá quan tâm tới chiến thuật ban đầu.
Không rõ 3-5-2 xuất hiện từ khi nào, tuy nhiên theo nhiều người thì nó đã được dùng phổ biến từ những năm 1920-1930. Khi đó các CLB Châu Âu là những người tiên phong triển khai 3-5-2 và nó dần lan rộng sang các nền bóng đá khác.
Nếu là một người hay thường xuyên coi bóng đá tại kênh socolive, bạn có thể thấy rất nhiều đội bóng vẫn áp dụng sơ đồ chiến thuật 3-5-2. Điều đó có nghĩa là cách sắp xếp đội hình này không lỗ thời và có chỗ đứng trong bóng đá hiện đại.
2. Sơ đồ chiến thuật 3-5-2 có những lợi ích, hạn chế nào?
3-5-2 được cho là sơ đồ công thủ toàn diện
Điểm mạnh nhất của đội hình 3-5-2 đó là việc cân bằng giữa tấn công và phòng ngự. Có nhiều cầu thủ ở khu vực giữa sân đương nhiên sẽ giúp ít trong việc kiểm soát bóng tốt hơn. Bên cạnh đó, nếu tiền vệ chơi đúng khả năng, khu vực tuyến trên sẽ thường xuyên được rót bóng và mở ra cơ hội ăn bàn nhiều hơn.
Đội hình 3-5-2 cũng có thể bất thình lình chuyển thành 5-3-2 để tập trung cho khâu phòng ngự. Khi đó, 1 hàng rào ngăn cách gồm 5 hậu vệ sẽ gây khó khăn cực lớn cho đối thủ vì mọi con đường gần như đã bị bịt kín. Khi áp dụng 3-5-2, huấn luyện viên cũng có thể sử dụng lối chơi phối hợp nhỏ nhờ các vị trí được linh hoạt gần nhau.
Ngoài ra, 3-5-2 cũng có thể giúp cho đội bóng thực hiện những pha phản công tương đối hiểm hóc. Đôi khi tuyến 3 hậu vệ có thể phát bóng lên, bỏ qua 5 tiền vệ lên cho 2 tiền đạo để gây bất ngờ cho đội bạn.
Về mặt điểm yếu, với việc chỉ có 3 hậu vệ, 3-5-2 có thể dễ dàng bị khắc chế, đánh bại bởi những pha tấn công dài hoặc những đội dùng lối chơi với độ cao. Khi mất bóng, nếu tiền vệ không thể thực hiện đánh chặn cũng có thể tạo ra những khoảng trống lớn khổng lồ ở phía sau.
Trong đội hình này, các hậu vệ cánh có trách nhiệm cực kỳ quan trọng trong cả tấn công lẫn phòng thủ. Họ phải có thể lực bền bỉ và tốc độ để liên tục lên xuống. Những cầu thủ chơi ở vị trí này cũng như là con dao 2 lưỡi dễ bị khai thác nhất trên sân.
Cũng vì vậy, 3-5-2 yêu cầu mọi cầu thủ trên sân phải hoạt động chuẩn chỉnh, không ai được phép di chuyển tự do. Nếu chỉ 1 người chơi sai vị trí sẽ tạo ra lỗ hổng và bị đối thủ nhắm vào.
3. Một số điểm cần nắm khi triển khai sơ đồ chiến thuật 3-5-2
Chiến thuật 3-5-2 dễ tạo các khoảng trống nguy hiểm
Đầu tiên là việc chọn nhân sự, ở khu vực tuyến sau, HLV sử dụng các hậu vệ có khả năng kiểm soát bóng và đánh chặn tốt. Bên cạnh đó, chiều cao của những cầu thủ ở vị trí này cũng phải đảm bảo để chống bóng bổng. Vì như đã nói, nếu không thể ngăn chặn những pha bóng bổng thì sẽ cực kỳ nguy hiểm cho khung thành.
Trong khi đó khu vực tuyến giữa, tiền vệ phải đáp ứng được nhiều tiêu chí. 3 cầu thủ chơi ở vùng trung tâm đóng vai trò nhưng một tam giác giúp liên kết các tuyến và phối hợp với 2 tiền vệ cánh. Bên cạnh đó, huấn luyện viên nên sắp xếp người chạy cánh có thể lực cao và nhãn quan tốt. Chỉ cần lười di chuyển thì chiến thuật 3-5-2 coi như tan thành mây khói.
Ở vùng tuyến trên, 2 tiền đạo có vai trò cực kỳ lớn là ghi bàn. Vì vậy huấn luyện viên nên xếp những người chơi ở vị trí này phải có khả năng dứt điểm tốt và dứt khoát. Càng về cuối trận, chiến thuật 3-5-2 sẽ càng tỏ ra thiếu điểm nhấn và có phần loãng.
3-5-2 phù hợp cho những đội bóng có lối chơi kiểm soát tốt và kỹ thuật cao. 5 tiền vệ nên thời gian kiểm soát bóng phải được đảm bảo trên 50%, nếu không nó gần như họ không có tác dụng gì. Ngoài ra đội hình 3-5-2 nên được áp dụng cho các thế trận có sự cân bằng và không nên dùng khi đội đang lép vế với đối thủ.
Lưu ý thêm rằng, đội hình tốt nhất để chống lại 3-5-2 là 4-2-3-1. Trong đội hình 4-2-3-1 sử dụng tới 4 tuyến bóng làm 5 tiền vệ bên 3-5-2 có thể xao nhãn. Ngoài ra, có người còn áp dụng đội hình 4-5-1 để chế ngự 3-5-2 bởi 4-5-1 cũng dùng tới 5 tiền vệ nhưng có khả năng kiểm soát bóng tốt hơn.
Tuyệt đối không nên dùng 3-5-2 khi đội bóng của bạn muốn chơi tấn công tổng lực hay áp đảo hơn so với đối thủ. Nhìn chung thì đây vẫn là một sơ đồ thiên về phòng ngự, tóm lại cứ cách xếp đội hình nào thiên về kiểm soát bóng cũng đúng với nhận định này.
4. Các đội thành danh khi dùng sơ đồ chiến thuật 3-5-2
Carlo Ancelotti từng rất thích dùng 3-5-2
Conte chắc chắn là một trong những huấn luyện viên nổi tiếng nhất với đội hình 3-5-2. Ông từng giúp Chelsea giành lấy chức vô địch Premier League trong mùa giải 2016-2017 bằng cách sử dụng linh hoạt qua lại giữa 3-5-2 và cả 5-4-1.
Tại Tottenham Hotspurs, 3-5-2 Conte không còn quá đáng sợ như trước đây. Ông thường tận dụng chơi phối hợp ăn ý của 2 tiền đạo là Harry Kane và Son Heung Min để làm bàn đạp chiến thắng. Thực tế, mùa giải nào Spurs cũng mua về thêm nhiều tiền vệ có khả năng chạy cánh tốt để bọc lót cho tuyến trên.
Sơ đồ 3-5-2 của AC Milan đầu những năm 2000 cũng tương đối nổi tiếng. Dưới sự dẫn dắt của HLV Carlo Ancelotti, AC Milan đã sử dụng chiến thuật này để thể hiện một lối chơi tấn công mạnh mẽ và cũng cho thấy sự cân bằng vững chắc giữa hàng thủ và hàng công. Về danh hiệu họ cũng có vô số, không giống như Tottenham.
Ít người biết, đội tuyển quốc gia Italy dưới sự chỉ đạo của HLV Marcello Lippi đã sử dụng 3-5-2 khá thành công và còn giành chức vô địch World Cup 2006. Hiện nay, số đội dùng sơ đồ trên là không thật sự nhiều vì mối lo ngại bị khắc chế.
Hy vọng, sau bài viết trên các bạn đã có được những cái nhìn tổng quan về sơ đồ chiến thuật 3-5-2. Đây là một kiểu triển khai đội hình khá hiệu quả, phù hợp trong nhiều thời điểm và để hiểu rõ hơn về nó hãy xem thêm các trận đấu socolive trực tiếp nhé.
