Hành khách, hành lý, hàng bao gửi là gì?
1. Hành khách
a. Khái niệm
Hành khách là những người có nhu cầu đi lại bằng phương tiện vận tải hành khách công cộng có mua vé hợp lệ, được tính từ khi hành khách lên phương tiện đến khi rời khỏi phương tiện.
b. Phân loại hành khách
Có nhiều cách phân loại hành khách trong vận tải ô tô, nhưng thông dụng nhất là theo 3 tiêu thức chủ yếu:
* Theo phạm vi di chuyển: Hành khách được phân thành các loại sau:
– Hành khách trong thành phố: Là những hành khách có nhu cầu đi lại trong giới hạn hành chính của thành phố (hoặc thị xã), hành khách ngoại thành là những hành khách có nhu cầu đi lại từ các điểm ngoại thành với trung tâm thành phố có khoảng cách < 50 Km.
– Hành khách nội tỉnh: Là những hành khách có nhu cầu đi lại trong giới hạn hành chính của tỉnh.
– Hành khách liên tỉnh: Là những hành khách có nhu cầu đi lại giữa các tỉnh thành phố.
– Hành khách liên quốc gia: Là những hành khách có nhu cầu đi lại vượt ra khỏi biên giới của quốc gia.
* Theo mục đích di chuyển
– Hành khách đi làm, đi học: Đây là những hành khách có chuyến đi thường xuyên
– Hành khách công vụ: Là những hành khách có nhu cầu đi lại đến chỗ làm việc hoặc đến chỗ ở thường xuyên của họ, cũng như các chuyến đi công vụ khác.
– Hành khách tham quan du lịch: Là những hành khách đi tham quan du lịch trên những tuyến hoặc địa điểm nhất định dược tiến hành bằng phương tiện vận tải.
– Hành khách đi mua sắm, đi sinh hoạt văn hóa và các nhu cầu khác
* Theo đối tượng vận chuyển
– Học sinh, sinh viên: Là những hành khách có nhu cầu đi lại chủ yếu để phục vụ cho học tập, các chuyến đi từ nhà tới trường và ngược lại. Vận chuyển học sinh, sinh viên thường được tiến hành theo hành trình và thời gian biểu đặc biệt, có tính toán cụ thể để phù hợp với thời gian bắt đầu, kết thúc của các buổi học và phù hợp với phân bố dân cư của học sinh, sinh viên.
– Cán bộ công nhân viên đi làm: Đây là những hành khách có nhu cầu đi lại chủ yếu phục vụ cho công việc tại các doanh nghiệp, các công sở…
Công nhân đi làm theo ca kíp: hành khách là công nhân một số ngành nghề như thợ mỏ, dầu khí, dệt, xây dựng… phải làm ca kíp. Thông thường vận tải chủ quản đảm nhận vận chuyển họ đến chỗ làm việc và ngược lại. Nếu vận tải chủ quản không đảm nhận được thì các đơn vị chủ quản có thể ký hợp đồng với các đơn vị vận tải để thực hiện.
– Các đối tượng hành khách khác như đi buôn bán, thăm hỏi…
* Theo dạng tổ chức vận chuyển hành khách
– Hành khách đi theo hành trình: Là những hành khách có nhu cầu đi lại trên những hành trình đã được xác lập có thời gian biểu, biểu đồ chạy xe cụ thể trên từng hành trình.
– Hành khách không đi theo hành trình: Là những hành khách có nhu cầu đi lại được thực hiện thông qua các hợp đồng vận chuyển theo yêu cầu của hành khách.
2. Hành lý
Hành lý là những vật phẩm, hàng hoá được chuyên chở cùng một chuyến với hành khách, hành lý được phân loại như sau:
– Hành lý được miễn cước được khống chế bởi hai yếu tố: Kích thước của hành lý; khối lượng hành lý (tàu hoả là 20 Kg; tàu thuỷ là 100 Kg; máy bay là 20Kg (vận chuyển nội địa), 30Kg (vận chuyển quốc tế); ô tô là 10 Kg).
– Hành lý phải trả cước khi khối lượng hành lý vượt quá mức quy định được miễn cước thì hành khách phải trả cước cho số hành lý vượt quá đó.
– Hành lý xách tay (với vận tải hàng không): 5 Kg.
Lưu ý: Hành lý có mùi đặc biệt chưa chắc đã được vận chuyển mặc dù không vi phạm gì.
3. Hàng bao gửi
Hàng bao gửi là những hàng hoá, vật phẩm được chuyên chở không cùng chuyến với hành khách (có thể trước hoặc sau chuyến đi của hành khách). Hàng bao gửi tương đối phổ biến đối với máy bay, tàu hoả, ô tô.
Hàng bưu điện là những bưu kiện, bưu phẩm được vận chuyển trên các phương tiện vận chuyển hành khách. Đây là một loại hàng bao gửi mang tính chất thường xuyên, đều đặn.
XEM: Luồng hành khách là gì? Quy luật biến động luồng hành khách
